Medische behandelingen bij kanker
Er bestaan er verschillende medische behandelingen binnen de oncologie. In het ziekenhuis wordt, in overleg met u, bepaald welke behandeling het beste bij u past. Voorbeelden van medische behandelingen zijn:
- Chirurgie;
- Chemotherapie;
- Radiotherapie;
- Hormoontherapie;
- Immunotherapie/Doelgerichte therapie;
- Stamceltransplantatie.
De genoemde medische behandelingen kunnen gecombineerd of achtereenvolgens worden toegepast.
Wanneer naar de oncologiefysiotherapeut?
Nadat de diagnose is gesteld legt een medisch specialist of oncologieverpleegkundige u uit welk traject u gaat doorlopen en welke behandeling(en) u krijgt. Deze behandelingen kunnen voor iedereen verschillend zijn en kunnen de bijwerkingen ten gevolg hebben.
Voorbeelden hiervan kunnen zijn:
- Bewegingsbeperking(en);
- Pijnklachten;
- Vermoeidheid (mentaal en/of fysiek);
- Verminderde spierkracht;
- Verminderd uithoudingsvermogen;
- Oedeem (vocht toename) in armen/benen;
- Verklevingen van littekenweefsel;
- Gewichtstoename/afname;
- Veranderingen in gemoedstoestand (depressie/angst);
- Ademhalingsproblemen.
Bij deze klachten kan de oncologiefysiotherapeut u van dienst zijn.
De oncologiefysiotherapeut kan ook een signalerende rol hebben, waarbij op mogelijke bijkomende klachten wordt gelet. Hierover kan uitleg en advies worden gegeven. Indien nodig, en na uw goedkeuring, kan het zijn dat er contact wordt gelegd met een andere professional, of de verwijzer om u zo optimaal en effectief mogelijk te behandelen.
Bij onduidelijkheden over de medische behandeling kan, na overleg met u, contact worden opgenomen met de verwijzer of specialist.
Werkwijze oncologiefysiotherapeut
De oncologiefysiotherapeut zal de behandeling beginnen met een intakegesprek. Er zal een onderzoek plaatsvinden om u mogelijkheden en beperkingen in kaart te brengen. Daarna wordt er gezamenlijk een behandelplan opgesteld. Hierbij wordt er rekening gehouden met u persoonlijke doelen.
Behandelfases oncologie
De oncologiefysiotherapeut behandelt in verschillende fases:
- (Pre-)behandelfase (voordat de medische behandeling begint);
- Curatieve fase (herstelfase);
- Palliatieve fase (waar volledig herstel niet meer mogelijk is);
- Terminale fase (laatste levensfase).
Pre-behandelfase:
Voorafgaand aan de behandeling in het ziekenhuis is soms een behandeling van de oncologiefysiotherapeut noodzakelijk. Bijvoorbeeld vanwege een verminderde algehele conditie, waardoor er meer risico’s zijn op complicaties. Maar mogelijk ook omdat het verbeteren van de algehele conditie het herstel na een chirurgische ingreep kan versnellen.
Verder kan het zijn dat u bijvoorbeeld een bewegingsbeperking heeft waardoor de behandeling niet gestart kan worden.
De behandeling van de oncologiefysiotherapeut zal dan gericht zijn op het beweeglijker maken van het betreffende gewricht, zodat uiteindelijk de behandeling kan worden gestart.
Behandelfase:
Indien mogelijk, is het aan te raden om tijdens een medische behandeling voldoende te bewegen. Uit onderzoek is gebleken dat mensen met kanker die oefentherapie gevolgd hebben minder last hebben van vermoeidheid. Ook ervaren zij een toename van hun lichamelijke conditie en een verbetering van hun emotionele evenwicht en kwaliteit van leven.
De oncologiefysiotherapeut zal indien u bijwerkingen van de medische behandeling heeft, hier rekening mee houden. Dit kan bijvoorbeeld door uitleg en advies te geven, de behandeling aan te passen of contact op te nemen met de verwijzer bij onduidelijkheden.
Curatieve fase (herstelfase)
In deze fase wordt vaak gerevalideerd individueel of in een groep. Dit hangt af van uw wens als patiënt en van de mogelijkheden in de praktijk. Ook hier stelt uw oncologiefysiotherapeut een behandelprogramma op maat op.
Zo worden het uithoudingsvermogen en kracht getraind. Ook kan gewerkt worden aan het opheffen van eventuele bewegingsbeperkingen. De oncologiefysiotherapeut neemt in deze fase zowel een begeleidende/adviserende als coachende rol in.
Palliatieve fase (geen volledig herstel meer mogelijk)
Deze fase kan weken, maanden tot jaren duren. Dit is per persoon verschillend.
De behandelingen die nog worden gegeven zijn op zo goed mogelijke kwaliteit van leven gericht. Deze kunnen zorgen voor klachten als pijn, vermoeidheid, vermindering van spierkracht en/of uithoudingsvermogen verminderde beweeglijkheid van gewrichten en ademhalingsproblemen.
De oncologiefysiotherapeut zal in deze fase de klachten behandelen die de patiënt aangeeft. Dat kan variëren van het onderhouden van fysieke mogelijkheden tot ontspanningstherapie/massage/ademhalingsoefeningen.
Terminale fase:
In deze fase is de patiënt vaak erg zwak en meestal bedlegerig. De oncologiefysiotherapeut komt aan huis of in een instelling (hospice bijvoorbeeld). De medische behandelingen zijn gestopt, echter zal er vooral symptoombestrijding zijn om bijvoorbeeld zoveel mogelijk pijn of misselijkheid tegen te gaan.
Ook in deze fase zal de oncologiefysiotherapeut datgene behandelen wat op dat moment van belang is. Dit kan pijnvermindering zijn, ademhalingsoefeningen/ ontspanningsoefeningen of eventueel onderhouden van de beweeglijkheid.
Voordelen behandeling door een oncologiefysiotherapeut:
- U wordt geholpen door een gespecialiseerde therapeut die een extra opleiding heeft gevolgd. Hierdoor beschikt hij/zij over de juiste kennis en kunde om u te begeleiden gedurende deze ingrijpende periode.
- U krijgt een op uw klachtenniveau gericht individuele behandeling.
- Er wordt gelet op bijwerkingen die bij deze gespecialiseerde therapeut bekend zijn.
Voor vergoedingen kunt u contact opnemen met uw zorgverzekeraar.
